કેદારનાથ મંદિર

ભારતના ટોચના 10 ઐતિહાસિક સ્થળો | તાજમહલ, હમ્પી, સોમનાથ મંદિર, ખજુરાહો જેવા સ્થળોની યાદી

📅 September 16, 2025 | 🕒 06:11 AM | ✍️ Jovo Reporter

ભારતના ટોચના 10 ઐતિહાસિક સ્થળો – એકવાર જરૂર જોવાના


ભારત એ હજારો વર્ષની સંસ્કૃતિ ધરાવતું દેશ છે. અહીં પ્રાચીન મંદિરો, કિલ્લાઓ, ગુફાઓ, સમાધિઓ અને રાજમહેલો આજે પણ આપણને આપણા ઇતિહાસની ઝલક કરાવે છે. દરેક રાજ્યમાં એવી ઐતિહાસિક કળાનો ખજાનો છુપાયેલો છે કે જે પ્રવાસીને આશ્ચર્યચકિત કરી દે.


1. તાજમહલ – આગ્રા, ઉત્તર પ્રદેશ

  • વિશેષતા: વિશ્વની 7 અજાયબીઓમાંની એક.

  • ઇતિહાસ: મુગલ બાદશાહ શાહજહાંએ પોતાની પ્રિય પત્ની મમ્તાજ મહલની યાદમાં 1632માં આ સમાધિ બનાવડાવી.

  • આર્કિટેક્ચર: સફેદ સંગ્રમર પર બનાવાયેલું, જેમાં ફારસી, ઇસ્લામિક અને ભારતીય કળાનો સુંદર મિશ્રણ છે.

  • શા માટે ખાસ? તાજમહલ માત્ર પ્રેમનું પ્રતિક જ નથી, પરંતુ વિશ્વભરના પ્રવાસીઓ માટે ભારતનું આકર્ષણ કેન્દ્ર છે.


2. એલોરા-અજંતા ગુફાઓ – મહારાષ્ટ્ર

  • વિશેષતા: બુદ્ધ, હિંદુ અને જૈન ધર્મ સાથે સંકળાયેલી પ્રાચીન ગુફાઓ.

  • ઇતિહાસ: 2મી સદી ઈ.સ.પૂર્વ થી 10મી સદી સુધી બનાવાયેલી.

  • આર્કિટેક્ચર: એલોરાની કૈલાસ મંદિર ગુફા આખી એક જ પથ્થરમાંથી કોતરાઈ છે, જે વિશ્વમાં અનોખું ઉદાહરણ છે.

  • શા માટે ખાસ? દિવાલ પરની મૂર્તિઓ અને પેઇન્ટિંગ્સ આજે પણ જીવંત લાગે છે, જાણે સમય અટકી ગયો હોય.


3. હમ્પી – કર્ણાટક

  • વિશેષતા: વિજયનગર સામ્રાજ્યની રાજધાની.

  • ઇતિહાસ: 14મી થી 16મી સદી દરમિયાન હમ્પી દક્ષિણ ભારતનું સૌથી સમૃદ્ધ નગર હતું.

  • વિશેષ દર્શન: વિરુપક્ષ મંદિર, વિટ્ઠલ મંદિર અને પથ્થરની રથ.

  • શા માટે ખાસ? UNESCO World Heritage Site તરીકે ઓળખાયેલું હમ્પી પ્રાચીન ભારતની સમૃદ્ધિ અને વૈભવ બતાવે છે.


4. સોમનાથ મંદિર – ગુજરાત

  • વિશેષતા: 12 જ્યોતિર્લિંગોમાંથી એક.

  • ઇતિહાસ: હજારો વર્ષો જૂનું મંદિર અનેકવાર તૂટી પડ્યું છતાં ફરીથી બનાવાયું.

  • આર્કિટેક્ચર: ચૌલુક્ય શૈલીમાં નિર્મિત, અરબી સમુદ્રના કિનારે ભવ્ય રીતે સ્થિત.

  • શા માટે ખાસ? અહીં “પ્રભાસ ક્ષેત્ર” તરીકે ઓળખાતું સ્થાન હિંદુ ધર્મમાં પવિત્ર માનવામાં આવે છે.


5. કુતુબ મિનાર – દિલ્હી

  • વિશેષતા: વિશ્વનો સૌથી ઊંચો ઈંટનો મિનાર (73 મીટર).

  • ઇતિહાસ: 1192માં કૂતબુદ્દીન ઐબકે શરૂઆત કરી, બાદમાં ઇલ્તુતમિશ અને અલાઉદ્દીન ખિલજી દ્વારા પૂરું થયું.

  • શા માટે ખાસ? અહીંનાં શિલાલેખો અને મિનારની ડિઝાઇન ઈસ્લામિક આર્કિટેક્ચરનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.


6. ગોલકુંડા કિલ્લો – તેલંગાણા

  • વિશેષતા: તેની અનોખી એકોસ્ટિક્સ .

  • ઇતિહાસ: 11મી સદીમાં કાકતીય રાજવંશે બનાવ્યો, બાદમાં કૂતબ શાહી વંશે વિકાસ કર્યો.

  • શા માટે ખાસ? અહીં એક દરવાજા પાસે તાળી પાડવાથી અવાજ કિલ્લાની ટોચ સુધી સાંભળાય છે.


7. ખજુરાહો મંદિરો – મધ્ય પ્રદેશ

  • વિશેષતા: શિલ્પકળાની અદભુત કારીગરી.

  • ઇતિહાસ: 950 થી 1050 દરમિયાન ચંદેલ વંશે બનાવેલા.

  • શા માટે ખાસ? અહીંનાં શિલ્પોમાં જીવનના વિવિધ પાસાઓ – સંગીત, નૃત્ય, યુદ્ધ, પ્રેમ – સુંદર રીતે દર્શાવવામાં આવ્યા છે.


8. મેહરાનગઢ કિલ્લો – જોધપુર, રાજસ્થાન

  • વિશેષતા: ભારતના સૌથી મોટા કિલ્લાઓમાંનો એક.

  • ઇતિહાસ: 1459માં રાવ જોધાએ સ્થાપના કરી.

  • શા માટે ખાસ? કિલ્લાની દિવાલો એટલી મજબૂત છે કે આજે પણ તે અજેય લાગે છે.


9.કોર્ણાક સૂર્ય મંદિર – ઓડિશા

  • વિશેષતા: સૂર્યદેવને સમર્પિત રથ આકારનું મંદિર.

  • ઇતિહાસ: 13મી સદીમાં ગંગ વંશના નરસિંહદેવ પ્રથમ દ્વારા બનાવેલું.

  • શા માટે ખાસ? અહીં 24 પથ્થરની ચક્ર છે જે સમય બતાવવાની ઘડિયાળ તરીકે કામ કરે છે.


10. ફતેહપુર સિકરી – ઉત્તર પ્રદેશ

  • વિશેષતા: અક્બરની રાજધાની.

  • ઇતિહાસ: 16મી સદીમાં બનાવવામાં આવેલું આ નગર આજે UNESCO World Heritage Site છે.

  • શા માટે ખાસ? અહીંનું બુલંદ દરવાજું વિશ્વનું સૌથી મોટું પ્રવેશદ્વાર માનવામાં આવે છે.


ભારતના આ 10 ઐતિહાસિક સ્થળો માત્ર પથ્થરો કે ઇમારતો નથી, પરંતુ એ આપણા પૂર્વજોની સંસ્કૃતિ, કળા અને વૈભવનું જીવંત પ્રતિબિંબ છે. દરેક સ્થળે પોતાની એક અનોખી વાર્તા છુપાયેલી છે.

જો તમે ઇતિહાસપ્રેમી હોવ, તો આ સ્થળોની મુલાકાત તમારા જીવનનો એક અવિસ્મરણીય અનુભવ બની રહેશે.