ભારતના પ્રસિદ્ધ મંદિર અને તેની રહસ્યમય કહાની

ભારતને વિશ્વમાં “ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતાનો દેશ” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. અહીં હજારો વર્ષ જૂના મંદિરો છે, જેઓ માત્ર પૂજાના સ્થળ નથી પરંતુ સંસ્કૃતિ, ઇતિહાસ, આર્કિટેક્ચર અને રહસ્યોનો ખજાનો પણ છે. દેશના દરેક રાજ્યમાં એક કે વધુ એવા મંદિરો છે જેઓ વિશ્વભરમાં પ્રસિદ્ધ છે. આ લેખમાં આપણે ભારતના કેટલાક સૌથી પ્રસિદ્ધ મંદિરો, તેમની રહસ્યમય કહાની, માન્યતાઓ અને અજાણી વાતો વિશે જાણીએ.

1. સોમનાથ મંદિર (ગુજરાત)

• સ્થાન: વેરાવળ, ગુજરાત

• ઈતિહાસ: સોમનાથ મંદિર ભારતનું પહેલું જ્યોતિર્લિંગ માનવામાં આવે છે. આ મંદિરને અનેક વાર આક્રમણકારોએ તોડ્યું, પરંતુ હંમેશા ફરી બનાવવામાં આવ્યું.

• રહસ્ય: મંદિરની દીવાલ પર એક તખ્તી લખેલી છે કે "આ મંદિરથી દક્ષિણ દિશામાં એક પણ અવરોધ નથી, સીધું દક્ષિણ ધ્રુવ સુધીનો માર્ગ ખુલ્લો છે."

• માન્યતા: માનવામાં આવે છે કે અહીં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે પોતાનું અવતાર પૂર્ણ કર્યું હતું.

2. દ્વારકાધીશ મંદિર (ગુજરાત)

• સ્થાન: દ્વારકા, ગુજરાત

• ઈતિહાસ: કહેવાય છે કે આ મંદિર ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે જાતે બનાવ્યું હતું. હાલનું મંદિર 16મી સદીનું છે.

• રહસ્ય: દરિયા કિનારે હોવા છતાં મંદિરને ક્યારેય પાણીનું નુકસાન નથી થયું.

• માન્યતા: દરરોજ દરિયામાં ગંગાજીનું પ્રવાહ આવતો હોવાનું માનવામાં આવે છે.

3. કેદારનાથ મંદિર (ઉત્તરાખંડ)

• સ્થાન: હિમાલય, ઉત્તરાખંડ

• ઈતિહાસ: આ મંદિર જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક છે. પાંડવોએ અહીં પ્રાયશ્ચિત્ત કર્યું હતું.

• રહસ્ય: 2013ની મહાપ્રલયમાં આખું કેદારનાથ ડૂબી ગયું, પણ મંદિરને કંઈ થયું નહીં. પાછળનો મોટો પથ્થર મંદિરે બચાવ્યો.

• માન્યતા: અહીં પૂજા કર્યા બાદ પાપો દૂર થાય છે એવું માનવામાં આવે છે.

4. બદ્રીનાથ મંદિર (ઉત્તરાખંડ)

• સ્થાન: ગઢવાલ, ઉત્તરાખંડ

• ઈતિહાસ: ભગવાન વિષ્ણુનો આ પ્રસિદ્ધ મંદિર છે. આલકાનંદા નદીના કિનારે સ્થિત છે.

• રહસ્ય: ભારે બરફ હોવા છતાં મંદિરમાં વર્ષના ચોક્કસ સમયમાં જ દ્વાર ખુલે છે.

• માન્યતા: અહીંના દર્શન કરવાથી મોક્ષ મળે છે એવું માનવામાં આવે છે.

5. જગન્નાથ મંદિર (ઓડિશા)

• સ્થાન: પુરી, ઓડિશા

• ઈતિહાસ: 12મી સદીમાં રાજા અનુગંગાદેવએ બનાવ્યું હતું.

• રહસ્ય: મંદિરનો ધ્વજ હંમેશા પવનની વિરુદ્ધ દિશામાં લહેરાય છે. દરવાજે પ્રવેશતાં પક્ષીઓ ઉડતા નથી.

• માન્યતા: અહીં ભગવાન જગન્નાથ, બલભદ્ર અને સુભદ્રાની રથયાત્રા પ્રસિદ્ધ છે.

6. કાજીરંગા કામાખ્યા મંદિર (અસમ)

• સ્થાન: ગૌહાટી, અસમ

• ઈતિહાસ: દેવી શક્તિના 51 શક્તિપીઠોમાંનું એક છે.

• રહસ્ય: મંદિરમાં કોઈ મૂર્તિ નથી, માત્ર યોનિ આકારનો પથ્થર છે, જ્યાંથી સતત પાણી વહે છે.

• માન્યતા: દર વર્ષે અંબુબાચી મેળો થાય છે, જેમાં હજારો ભક્ત આવે છે.

7. મીનાક્ષી અંમન મંદિર (તમિલનાડુ)

• સ્થાન: મદુરાઈ, તમિલનાડુ

• ઈતિહાસ: પાંડ્ય વંશના રાજાઓએ બનાવ્યું હતું. મંદિરની આર્કિટેક્ચર અદ્ભુત છે.

• રહસ્ય: મંદિરમાં 33,000થી વધુ મૂર્તિઓ છે.

• માન્યતા: અહીંના દર્શન કરવાથી વૈવાહિક જીવન સુખી રહે છે એવું માનવામાં આવે છે.

8. બૃહદેશ્વર મંદિર (તમિલનાડુ)

• સ્થાન: તંજાવુર

• ઈતિહાસ: રાજા રાજા ચોળાએ 1010 ઈ.સ.માં બનાવ્યું હતું.

• રહસ્ય: મંદિરની ગુંબજની છાંયો ક્યારેય જમીન પર પડતી નથી.

• માન્યતા: આ મંદિરને "ગ્રેટ લિવિંગ ચોળા ટેમ્પલ" તરીકે યુનેસ્કો હેરિટેજમાં સ્થાન મળ્યું છે.

9. કેલાશ મંદિર (એલોરા, મહારાષ્ટ્ર)

• સ્થાન: એલોરા ગુફાઓ, મહારાષ્ટ્ર

• ઈતિહાસ: આ મંદિર એક જ પથ્થરમાં કોતરીને બનાવવામાં આવ્યું છે.

• રહસ્ય: વિજ્ઞાનીઓ આજે પણ આશ્ચર્યમાં છે કે આ મંદિર કઈ રીતે 8મી સદીમાં કોતરાયું.

• માન્યતા: ભગવાન શિવની પૂજા માટે પ્રસિદ્ધ છે.

10. શ્રી વૈષ્ણો દેવી મંદિર (જમ્મુ-કાશ્મીર)

• સ્થાન: કટર, જમ્મુ

• ઈતિહાસ: અહીં માતા વૈષ્ણોદેવીની ગુફા છે, જ્યાં દર વર્ષે લાખો યાત્રાળુઓ જાય છે.

• રહસ્ય: માતાની ગુફામાં સતત પાણી વહે છે, જેને “ચરણગંગા” કહે છે.

• માન્યતા: વૈષ્ણોદેવીના દર્શન કરવાથી તમામ ઈચ્છાઓ પૂર્ણ થાય છે એવું માનવામાં આવે છે.

11. ગોલ્ડન ટેમ્પલ (પંજાબ)

• સ્થાન: અમૃતસર, પંજાબ

• ઈતિહાસ: 16મી સદીમાં ગુરુ અર્જન દેવજી દ્વારા નિર્માણ કરવામાં આવ્યું.

• રહસ્ય: મંદિરના ઉપરના ભાગમાં શુદ્ધ સોનું ચડાવેલું છે.

• માન્યતા: અહીં દરરોજ હજારો લોકોને મફત “લંગર” ખવડાવવામાં આવે છે.

12. કન્યાકુમારીનો દેવી મંદિર (તમિલનાડુ)

• સ્થાન: કન્યાકુમારી

• ઈતિહાસ: દેવી પાર્વતીનું આ મંદિર પ્રસિદ્ધ છે.

• રહસ્ય: મંદિરમાં કાળી દેવીની મૂર્તિ છે, જેને કન્યાના સ્વરૂપમાં પૂજવામાં આવે છે.

• માન્યતા: માનવામાં આવે છે કે અહીં લગ્ન માટે પ્રાર્થના કરવાથી ઈચ્છા પૂર્ણ થાય છે.

13. ત્રિપુતિ બાલાજી મંદિર (આંધ્ર પ્રદેશ)

• સ્થાન: તિરુમલા હિલ્સ, આંધ્ર પ્રદેશ

• ઈતિહાસ: ભગવાન વેંકટેશ્વરનું આ સૌથી ધનિક મંદિર છે.

• રહસ્ય: ભગવાનની મૂર્તિના પીઠ પરથી હંમેશા પાણીનો અવાજ આવે છે.

• માન્યતા: અહીં ચઢાવેલાં વાળ દાનનું મહત્ત્વ છે.

14. સિદ્ધિવિનાયક મંદિર (મુંબઈ, મહારાષ્ટ્ર)

• સ્થાન: મુંબઈ

• ઈતિહાસ: 1801માં બનાવવામાં આવ્યું હતું.

• રહસ્ય: અહીંની ગણપતિની મૂર્તિ "જાદુઈ" માનવામાં આવે છે.

• માન્યતા: બોલીવૂડથી લઈને મોટા ઉદ્યોગપતિઓ અહીં દર્શન કરવા આવે છે.

15. કાંચીપુરમ મંદિર (તમિલનાડુ)

• સ્થાન: કાંચીપુરમ

• ઈતિહાસ: પ્રાચીન ચોળા અને પલ્લવ વંશ દ્વારા નિર્માણ કરાયું.

• રહસ્ય: અહીં અનેક શિવ અને વિષ્ણુ મંદિરો છે.

• માન્યતા: અહીં પૂજા કરવાથી જ્ઞાન મળે છે એવું માનવામાં આવે છે.

ભારતના દરેક રાજ્યમાં મંદિરોની અલગ જ ઓળખ છે. કોઈ મંદિરની સ્થાપત્યકળા અદ્દભુત છે, તો કોઈ મંદિર પાછળ રહસ્યમય વાતો છે. ભક્તિ સાથે અહીં જનારાને આધ્યાત્મિક શાંતિનો અનુભવ થાય છે. આ મંદિરો આપણા દેશના સંસ્કૃતિ, ઇતિહાસ અને આધ્યાત્મિક વારસાની ઓળખ છે.